دانستن این که چه می خواهی اولین گام رسیدن به آن چیز است . " لوییس هارت"
برجام به قول آقای رئیس جمهور به فرجام رسید و تحریمها بالاخره برداشته شدند. مردم ایران از این پس منتظرند که اتفاقهای خوبی در معیشت و اقتصاد روزمره خود احساس کنند. دندانپزشکان هم قشری از مردم هستند و صنف دندانپزشکی اتفاقاً بیشترین تماس و تعامل مستقیم را با مردم دارد و از اثرات برجام و رفع تحریمها در نتیجه مستثنی نخواهد بود.
دندانپزشکان در سالهای اخیر شاید یکی از صنوفی بودند که از نزدیک اثر
تحریمها را بر روی کسب و کار خود حس میکردند. اثر تحریمها از دو مسیر
کلی بر روی دندانپزشکان اعمال میشد. اولین مسیر، رکود کلی کسب و کار و رشد
پایین اقتصادی کشور بود که باعث میشد توان مردم برای پرداخت هزینه خدمات
دندانپزشکی کاهش یابد و به عبارتی موجب شده بود که هزینه سلامت دهان و
دندانها از اولویتهای سبد اقتصادی خانوادههای ایرانی خارج شود. دومین
مسیر فشار تحریمها روی دندانپزشکان، افزایش هزینههای دندانپزشکی اعم از
تجهیزات، مواد و خدمات سرویس و نگهداری تجهیزات بود. برای مثال در همان
اوایل شروع تحریمها بسیاری از شرکتهای بزرگ تامین تجهیزات دندانپزشکی
پیشرفته دندانپزشکان از ایران رفتند و با رفتن آنها علاوه بر اینکه خرید
این تکنولوژیها برای دندانپزشکان ما دشوار شد، سرویس، تعمیر و نگهداری
تکنولوژیهای قبلی خریداری شده هم با مشکلات زیاد و هزینههای سرسامآور
مواجه شد. از طرف دیگر تحریمها باعث شد که بازار مواد و تجهیزات
دندانپزشکی ایران بر روی بسیاری از کالاهای بیکیفیت دیگر که در عرصه رقابت
حرفی برای گفتن نداشتند باز شود و در مورد کالاهای باکیفیت هم سودجویان و
دلالان با اعتماد به نفس بیشتر، هزینههای بالایی را به دندانپزشکان تحمیل
کنند.
سوالی که اکنون مطرح میشود این است که آیا برجام و رفع تحریمها گشایش اقتصادی برای دندانپزشکان در بر خواهد داشت و وضع اقتصادی آنها را که در سالهای اخیر با فشار اقتصادی زیادی مواجه بودند بهتر خواهد کرد یا اینکه تغییری در شرایط حاضر به وجود نخواهد آمد؟
بالطبع مهمترین اثر رفع تحریمها، رونق اقتصادی و بهبود وضع معیشت مردم خواهد بود که صرف همین بهبود، سلامت دهان و دندان را میتواند دوباره به اولویت هزینههای سبد خانوارهای ایرانی برگرداند. (به گفته دکترآقاجانی- معاونت درمان وزارت بهداشت- در مصاحبه با ایسنا چهل درصد از ایرانیها از خدمات دندانپزشکی مناسب محروم هستند و درصدزیادی از این محرومیت نه به دلیل فقدان دسترسی به دندانپزشک بلکه به دلیل هزینههای بالای دندانپزشکی است که مردم از پرداخت این هزینهها ناتوان هستند). البته بهبود وضع معیشت مردم قرار نیست که به یکباره از فردای لغو تحریمها اتفاق بیفتد. این روند نیازمند رونق تولید و رشد اقتصادی کشور و کاهش بیکاری است.
دکتر شاهین شایانآرانی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در مصاحبه با دنیای
اقتصاد اظهار کردند که «با توجه به اینکه در مدت اخیر شاهد رشد اقتصادی در
کشور نبودیم، پس بازار سرمایه تأثیر زیادی از مذاکرات و برجام میپذیرد که
پشت آن انتظارات مثبتی قرار دارد که سرمایهگذاران را جذب بازار میکند.
این اتفاق موضوع غیر عادی و عجیبی نیست.»
روزنامه دنیای اقتصاد هم در مقالهای، به این ایده که رفع تحریمها در
اقتصاد ما معجزه خواهد کرد به دید بدبینانه نگاه میکند و میگوید: «برجام
اگرچه شرط لازم برای خروج از گرداب چالشهای درهمتنیده اقتصادی است، اما
شرط کافی نیست. اجرای برجام، مه غلیظ جاده را که حرکت ماشین اقتصاد را با
مخاطرات غیرقابلپیشبینی مواجه کرده بود، برطرف میکند، اما به راه
انداختن ماشین اقتصاد، نیازمند همان عزم و ارادهای است که در حل و فصل
مساله هستهای به کار گرفته شد.»
مسیر دوم اثر برجام بر روی اقتصاد دندانپزشکان، اثر
رفع تحریمها روی بازار کالای دندانپزشکی است. بالطبع با رفع تحریمها پای
بسیاری از برندهای معروف در بازار دندانپزشکی دنیا میتواند به ایران باز
شود. با رقابتی شدن بازار، عرصه بر روی دلالان و سودجویانی که اجناس
بیکیفیت را با قیمتهای بالا عرضه میکردند و دندانپزشکان به دلیل نبود
آلترناتیو و جایگزین مجبور به خرید از آنها بودند تنگ میشود. از طرف دیگر
ورود تکنولوژیهای جدیدتر و به روزتر، با ورود دانش جدید هم همراه است.
در دندانپزشکی به دلیل اینکه علم و تکنولوژی رابطه بسیار تنگاتنگی با هم
دارند این اثر بسیار قابل مشاهده خواهد بود. ارتقای علمی دندانپزشکی کشور
با توجه به پتانسیل بسیار بالای دندانپزشکان ایرانی و دانشکدههای کشور
میتواند ایران را در زمره کشورهای برتر دنیا در ارائه خدمات دندانپزشکی
نماید. به این ترتیب حتی ایران میتواند یکی از مقاصد دنتال توریسم
(گردشگرانی که صرفاً برای درمان دندانهای خود به ایران میآیند) در منطقه و
حتی جهان باشد. کشورهایی مانند مکزیک و ترکیه در این زمان از ایران جلوتر
هستند ولی کشور ما این پتانسیل را دارد که حتی جلوتر از این کشورها مقصد
گردشگری پزشکی و دندانپزشکی در دنیا باشد.
امکان مشارکت دانشگاههای خارجی در پیشبرد اهداف آموزشی و امکان تبادل
استاد و دانشجو از دیگر مزایای رفع تحریمها و اجرای برجام در دندانپزشکی
کشور میباشد که باعث ارتقای بیشتر سطح کیفیت ارائه خدمات دندانپزشکی شود.
سال آینده کنگره منطقهای FDI همزمان با پنجاه و ششمین کنگره انجمن دندانپزشکی ایران با برند اکسیدا برگزار خواهدشد. برای اولین بار بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است که کنگره بینالمللی دندانپزشکی با معیارهای واقعی بین المللی در کشور برگزار میشود. همین کنگره (اکسیدا ۵۶) فرصت مناسبی است که بتوان به معرفی پتانسیلهای بالای صنف دندانپزشکی و اقتصاد دندانپزشکی ایران در دوره پساتحریم به منطقه و دنیا استفاده کرد.
صنف دندانپزشکی از طرف دیگر با بحرانهای دیگری مانند افزایش چشمگیر تعداد دندانپزشکان و دانشکدههای دندانپزشکی، هجمه به صنف علوم پزشکی و کاهش احتمالی اعتماد عمومی به اعضای این صنف روبرو است که شاید اثرات آنها بر روی اقتصاد دندانپزشکی در آینده نزدیک حتی بیشتر از لغو تحریمها و افزایش احتمالی رشد اقتصادی کشور باشد. شاید دندانپزشکان اثرات رفع تحریمها و اجرای برجام را به این زودی در اقتصاد مطب و زندگی روزمره خود احساس نکنند. ولی رفع تحریمها در میان اینهمه تهدیدی که صنف دندانپزشکی را تهدید میکند، نویدبخش این مسئله خواهد بود که انشاا… وضع برای این صنف بدتر از این نخواهد شد!